مرغ سحر دیگر نمی‌خواند
تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۵۷۱۰۷۲
محمد رضا شجریان که پس از سال‌ها مبارزه با سرطان امروز پنجشنبه درگذشت؛ حلقه‌ای از زنجیره گرانسنگ استادان موسیقی و آواز اصیل و سنتی بود که نامش در کنار اساتیدی؛ نظیر عبدالله دوامی، اسماعیل مهرتاش و حسین طاهرزاده در تاریخ موسیقی ایران قرار گرفت؛ نامی که تا سال‌ها ظهور جانشینی برای او غیرممکن به نظر می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
محمدرضا شجریان (زادهٔ اول مهر ۱۳۱۹ در مشهد) موسیقی‌دان، آهنگساز، خواننده و خوشنویس ایران زمین و نامزد ۲ جایزه گرمی بود که توسط سایت انجمن آسیا به‌عنوان پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی معرفی شد. همچنین روزنامهٔ ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی در سال ۲۰۱۰ و یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده بود.
شجریان در طول فعالیت هنری خود موفق به تولید حدود ۶۰ آلبوم موسیقی، خوانندگی در تیتراژ فیلم‌هایی چون دلشدگان، ابجد و زمستان، و اجرای بیش از ده‌ها کنسرت داخلی و بین المللی شده است.
آنچه او را بی‌بدیل کرد
اما آنچه از این هنرمند، چهره‌ای بی‌بدیل در موسیقی ایران و جهان ساخت را خارج از حواشی سال‌های اخیر و چگونگی زیست هنری او جست؛ او هنرمندی بود که صدای خوش، حنجره توانمند و توان بالای آوزی در خانواده اش موروثی است. برادران او و فرزندانش همگی از این نعمت خدادای برخوردار هستند. او تسلط زیادی بر دستگاه‌ها و ردیف‌های متنوع موسیقی داشت و روایت‌های مختلف ردیف‌های آوازی اساتید بزرگ موسیقی و قدما را به خوبی می‌شناخت و برآنها مسلط بود. محمدرضا شجریان خواننده‌ای بود که وسعت صدایی معادل ۲ اکتاو یا چهاردانگ داشت و برخی آثار او گواهی می‌دهند این وسعت صدا بیشتر از دو اکتاو هم بوده است.
خسرو آواز ایران، از معدود هنرمندان موسیقی ایران در عرصه آواز بود که شناخت عمیقی از ادبیات کلاسیک و معاصر داشت. وی همچنین از خلاقیت بی‌نظیری در تطبیق آنی دستگاه‌های موسیقی و شعر برخوردار بود؛ به گونه‌ای که به‌خوبی می‌توانست در لحظه برای دستگاهی خاص شعری مناسب انتخاب کند یا قادر بود در مواجهه با اشعار مختلف بهترین دستگاه و حتی ارکستراسیون را برگزیند.
از دیگر توانمندی‌های او می‌توان به خلاقیتش در انتخاب آواز برای محافل گوناگون اشاره کرد. پشتوانه قوی تکنیکی او و شناخت کاملش از شرایط اجتماعی و درک و تسلط مثال‌زدنی او از ادبیات و واژگان زبان فارسی همه و همه باعث شدند او به خوبی این توانمندی‌ها را تلفیق کند. وی با استفاده از این توانایی و با برخورداری از ذهن زیبایی‌پرداز، خلاقیت و بهره‌گیری از قدرت آوازی عملکردی موفق ارائه داد.
شجریان وسواس زیادی در انتخاب اشعار و صدای سازها و انتخاب دستگاه‌ها و ردیف‌ها داشت که این وسواس در همدوره‌های او نظیر مرحوم محمدرضا لطفی، مرحوم پرویز مشکاتیان و حسین علیزاده نیز مشهود بوده است.
شجریان خواننده‌ای بود که حال و هوای شعر را به‌خوبی درمی‌یافت و می‌توانست متناسب با حس و حال شعر دستگاه موسیقی مناسب آن را انتخاب کند. دقت او در خوانش صحیح کلمات منحصر به‌فرد بود و هرگز دیده نشده که او در آثارش خوانش صحیح را قربانی تکنیک بی‌بدیل خود در آواز کند.
ذهن پویا و خلاق این هنرمند در خلق و تولید حد و مرز نمی‌شناخت. او با توجه معیارها و انتظاراتش از موسیقی اقدام به ابداع سازهای مختلفی کرد که البته منتقدان و طرفداران بسیاری داشت.
شجریان فرزند زمانه خود بود
شهرام صارمی آهنگساز و مدرس و نوازنده کمانچه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا در باره آنچه از شجریان اسطوره‌ای بی‌تکرار در موسیقی ساخت گفت: شجریان فرزند زمانه خود بود. او و بسیاری از هم‌نسلانش بهترین بهره را از شرایط پیرامون خود و اساتید خود نظیر عبدالله دوامی، حسین مهرتاش و طاهرزاده برده و متناسب با شرایط هنری زمان بهترین و بیشترین تجربه‌ها را از اساتید بزرگ موسیقی زمان کسب کرد.
او هنرمندی بود که در دوران زیست هنری خود به موسیقی اکتفا نکرد. درجه ممتاز خوشنویسی داشت. توانایی در ابداع و ساخت سازهای موسیقی، شناخت اشعار فارسی کلاسیک و معاصر با درک و تسلط مثال زدنی بر احوال شعرا و زمان سرایش شعر داشت.
وی افزود: برای او هرگز ادبیات و شعر قسمتی در موسیقی نبود؛ بلکه ادبیات ایران را با تمام وجود درک و آنرا در ذهن زیبایی‌پرداز خود به‌خوبی تجزیه‌تحلیل کرده و در کنار شناخت کافی از موسیقی ایرانی آثاری خلق کرد که باعث شد او نه به عنوان یک خواننده که به عنوان هنرمندی مولف در تاریخ موسیقی ایران ماندگار باشد.
هنرمندی جامع خصوصیات موسیقیدانان ایرانی
مزدا انصاری نوازنده پیانو و آهنگساز در باره شجریان به خبرنگار موسیقی ایرنا گفت: استاد شجریان هنرمندی بود که تمام خصوصیات موسیقیدانان ایرانی را یکجا در خود داشت. او مدرسی توانمند، خواننده ای بی‌بدیل و آگاه به موسیقی و زمانه و دارای قدرت آوازی بی‌بدیلی بود.
شجریان هنرمندی است که نم‌یتوان او را از مسیر موسیقی اساتید خود جدا دانست. او آنچه را در موسیقی قدما بود، به خوبی آموخته بود و در زمان خود هنرمندی بی بدیل بود. پشتوانه‌ای که از شجریان هنرمندی ساخت که نظیرش در دهه ها قبل دیده نشده و بعید است جانشینی در آینده موسیقی ایران داشته باشد.
مشهورترین خواننده مشرق زمین، عالیم قاسیمف ملقب به بلبل شرق تبحر و توانمندی‌های آوازی محمدرضا شجریان را ستوده است. حکیم لودین یکی مشهورترین نوازنده سازهای پرکاسیو جهان که اصالتا افغانی اما تبعه آلمان است، در گفتگوی خود با خبرنگار موسیقی ایرانا از محمدرضا شجریان با عنوان یکی از هنرمندان بدون جایگزین موسیقی ایران یاد کرده است.
محمدرضا شجریان امروز پنجشنبه بعد از سال‌ها مبارزه با بیماری سرطان درگذشت.
برچسب‌ها موسیقی سنتی محمدرضا شجریان خواننده موسیقی سنتی ایرانی چهره ماندگار موسیقیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: موسیقی سنتی محمدرضا شجریان خواننده موسیقی سنتی ایرانی چهره ماندگار موسیقی موسیقی سنتی محمدرضا شجریان خواننده موسیقی سنتی ایرانی چهره ماندگار موسیقی اخبار کنکور محمدرضا شجریان موسیقی ایران بی بدیل سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۷۱۰۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هوش مصنوعی گرایش سیاسی افراد را از چهره‌شان می‌خواند
ایتنا - مطالعه‌ای جدید می‌گوید توانایی این الگوریتم در حدس زدن دقیق درباره دیدگاه‌های سیاسی فرد مشابه این است که چگونه مصاحبه‌های شغلی می‌توانند موفقیت در شغل را پیش‌بینی کنند یا مصرف الکل می‌تواند خشونت را تحریک کند.
پس از آنکه نتایج یک پژوهش نشان داد هوش مصنوعی می‌تواند گرایش سیاسی افراد را از روی چهره‌های بدون حالت و بی‌احساس پیش‌بینی کند، محققان هشدار داد‌‌ند که فناوری‌های تشخیص چهره از آنچه قبلا به نظر می‌رسید، «تهدیدآمیزتر» شده و برای حریم خصوصی چالش جدی به وجود آورده‌اند.
مطالعه‌ای جدید که در مجله «روانشناس آمریکایی» (American Psychologist) منتشر شد، می‌گوید توانایی این الگوریتم در حدس زدن دقیق درباره دیدگاه‌های سیاسی فرد مشابه این است که چگونه مصاحبه‌های شغلی می‌توانند موفقیت در شغل را پیش‌بینی کنند یا مصرف الکل می‌تواند خشونت را تحریک کند.
به گفته مایکل کوزینسکی، نویسنده ارشد این پژوهش، ۵۹۴ شرکت‌کننده قبل از آنکه هوش مصنوعی آنها را چهره‌نگاری (استخراج اطلاعات مخصوص و منحصربه‌فرد یک چهره مانند اندازه و شکل چشم، بینی، لب) کند، پرسشنامه‌‌ای درباره گرایش سیاسی خود پر کردند. سپس داده‌های چهره‌نگاری را با پاسخ پرسشنامه‌های جهت‌گیری سیاسی مقایسه کردند تا با استفاده از اطلاعاتی که از چهره‌ها به دست آورده بود، جهت‌گیری سیاسی هر شخص را پیش‌بینی کند.
کوزینسکی می‌گوید: «فکر می‌کنم مردم متوجه نیستند با انتشار یک تصویر ساده، در واقع چقدر خود و اطلاعات شخصی‌شان را برای دیگران فاش می‌کنند.»
او افزود: «ما می‌دانیم که گرایش جنسی، سیاسی و تفکرات مذهبی افراد باید محفوظ بماند. این موضوع در گذشته متفاوت بود. در گذشته شما می‌توانستید به حساب کاربری فیس‌بوک افراد وارد شوید و به عنوان مثال گرایش‌های سیاسی، آنچه را که پسند می‌کنند (لایک می‌زنند) و صفحاتی را که دنبال کرده‌اند، ببینید. اما فیس‌بوک سال‌ها پیش آن را بست زیرا برای سیاست‌گذاران، فیس‌بوک و روزنامه‌نگاران واضح و مبرهن بود که این موضوع پذیرفتنی نیست و بسیار خطرناک است.»
کوسینسکی افزود: «در حال حاضر نیز هر کس می‌تواند به فیس‌بوک برود و عکس هر فردی را ببیند، حتی اگر آن فرد را هیچ‌وقت ملاقات نکرده و او اجازه دسترسی به عکسش را نداده باشد. این مطالعه نشان می‌دهد اطلاعاتی که در تصویر افراد وجود دارد، ممکن است مشابه افشای جهت‌گیری سیاسی آنها باشد.»
محققان می‌گویند که تصاویر افراد شرکت‌کننده در این پژوهش را در شرایطی بسیار مشخص و کنترل‌شده جمع‌آوری کردند. به این ترتیب که این افراد همگی تی‌شرت‌های مشکی پوشیده و زیور‌آلاتشان را در آورده بودند و در صورت نیاز ریششان را هم اصلاح کرده بودند. همچنین با دستمال مرطوب آرایش صورتشان را پاک کرده و موهایشان را با کش مو، گیره یا تل سر به عقب کشیده بودند تا اطراف صورت پخش نشوند. سپس چهره‌ها را از طریق الگوریتم چهره وی‌جی‌جی فیس۲ (VGGFace2) بررسی کردند.
محققان هشدار می‌دهند که فناوری‌های نظارت بیومتریکی، به ویژه فناوری‌های تشخیص چهره، تهدیدی جدی‌تر از گذشته برای حریم شخصی افرادند. پژوهش‌های پیش‌تر نیز نشان داده بودند که تصاویر طبیعی چهره می‌تواند اطلاعات مهمی را درباره جهت‌گیری سیاسی و ویژگی‌های شخصی دیگر انتقال دهند اما مطمئن نبودیم که این پیش‌بینی‌ها به دلیل نحوه ارائه شخص و ویژگی‌های ثابت چهره (خنثی) فعال شده‌اند یا هر دو این عوامل. محققان می‌گویند، نتایج ما نشان می‌دهند که ویژگی‌های ثابت چهره در انتقال این سیگنال‌ها نقش مهمی دارند و افراد روی اطلاعات شخصی و حریم خصوصی خود کمترین کنترل را دارند، زیرا این اطلاعات بدون اجازه و کنترل شخص به دستگاه‌های نظارتی می‌رسد.
به گفته کوزینسکی، این الگوریتم‌ها را می‌توان بسیار سریع و ارزان برای میلیون‌ها نفر اعمال کرد. به عقیده او این مطالعه بیشتر یک هشدار درباره فناوری‌هایی است که در گوشی‌ها وجود دارد و به طور گسترده در همه‌جا استفاده می‌شود.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است